Θέση Πινακίδας Β. Λατομείο Ομάδας Γ. Τεχνικές Λατόμησης Δεσίδια, Αντίβαρα, Γερανοί

Θέση Πινακίδας Β. Λατομείο Ομάδας Γ. Τεχνικές Λατόμησης Δεσίδια, Αντίβαρα, Γερανοί

el

ALK.20

40.60179

24.73899

Όπου και να κοιτάξει κανείς στον τόπο αυτό είναι εμφανή τα ίχνη της λατομικής δραστηριότητας, που ξεκινά από τον 6ο π.Χ. αιώνα και σταματά τον 7ο μ.Χ. αιώνα, αδιαλείπτως για δώδεκα δηλαδή περίπου αιώνες. Τα απομεινάρια των πανάρχαιων λατομικών τεχνικών, αλλά και τα σημάδια που άφησαν οι ντόπιοι κάτοικοι βρίσκονται σήμερα διάσπαρτα στο χώρο. Πολύ επιτυχημένα οι αρχαιολόγοι που μελετούν τον χώρο έχουν χαρακτηρίσει τον τόπο σαν ένα ανοικτό μουσείο αρχαίας τεχνολογίας. Η περιοχή της Αλυκής τροφοδοτούσε όλα τα τότε γνωστά εργαστήρια γλυπτικής και αρχιτεκτονικής στον ελληνικό και μετέπειτα στον ρωμαϊκό κόσμο. Τα μάρμαρα της Αλυκής κοσμούν τα μνημεία της γειτονικής Σαμοθράκης, της Αίνου, των Αθηνών, αλλά και πολλά ρωμαϊκά μνημεία, καθώς, όπως αναφέρει και ο ιστορικός Πλίνιος, οι Ρωμαίοι είχαν σε μεγάλη εκτίμηση το θασίτικο μάρμαρο. Η παράδοση συνεχίζεται και κατά τους παλαιοχριστιανικούς χρόνους, οπότε, γύρω στον 7ο αιώνα, και εγκαταλείπεται όλη η χερσόνησος, πιθανότατα λόγω των σλαβικών επιδρομών.
Ο γερανός που παριστά το σχέδιο της εικόνας είναι η λεγόμενη «ανυψωτική μηχανή ανθρώπινου κλωβού». Πρόκειται, για μια κατασκευή από δύο ξύλινες δοκούς σε σχήμα Λ, που χρησιμοποιούνταν για την ανύψωση μεγάλων φορτίων. Το φορτίο ανυψώνονταν ή κατέβαινε με σχοινιά που τυλίγονταν γύρω από ένα πηνίο. Το πηνίο συνδέονταν με έναν τουλάχιστον ακτινωτό τροχό (κλωβό) εντός του οποίου βάδιζαν ένας ή περισσότεροι άνδρες. Στην εικόνα οι τροχοί στην ανυψωτική μηχανή είναι δύο. Άλλα σχοινιά κρατούσαν σταθερό τον γερανό και έλεγχαν την αλλαγή κλήσης του. Βασική πηγή για τέτοιου είδους μηχανές αποτελεί ο Ρωμαίος συγγραφέας Βιτρούβιος και το έργο του : “Περί Αρχιτεκτονικής” (De Architectura).
Από πολύ νωρίς, ήδη από την 3η χιλιετία προ Χριστού, ο άνθρωπος χρησιμοποιούσε κεκλιμένα επίπεδα για να μπορεί να ανυψώνει βαρείς και ογκώδεις λίθους. Έτσι, οικοδομήθηκαν επιβλητικά μνημεία, όπως τα μεγαλιθικά μνημεία της προϊστορικής Ευρώπης, οι πυραμίδες της Αιγύπτου, τα τείχη και οι θολωτοί τάφοι του μυκηναϊκού κόσμου. Η μεγάλη επανάσταση ωστόσο επήλθε, τον 6ο π.Χ. αιώνα, από τους Έλληνες, οι οποίοι εφηύραν τις τροχαλίες, τα πολύσπαστα, τα βαρούλκα και τις ανυψωτικές μηχανές. Οι σύγχρονες ανυψωτικές μηχανές δεν είναι τίποτε περισσότερο από εξελίξεις των αρχαίων αυτών επινοήσεων.
Στην εικόνα απεικονίζεται, από την πίσω πλευρά, η προηγούμενη ανυψωτική μηχανή με ανθρώπινο κλωβό.

AH