Λατομείο Ομάδας Γ. Τεχνικές Λατόμησης

Λατομείο Ομάδας Γ. Τεχνικές Λατόμησης

el

ALK.19

40.60122

24.73977

Σήμερα, λόγω ανόδου της στάθμης της θάλασσας, το επίπεδο των λατομείων της Ομάδας Γ είναι καλυμμένο, σχεδόν πάντα, με νερό. Παρόλα αυτά, οι τεχνικές λατόμησης και αποκόλλησης των μαρμάρινων όγκων αναγνωρίζονται από τα σημάδια εξόρυξης του μαρμάρου που έμειναν, σε διάφορες θέσεις στον χώρο.
Σύμφωνα δε με την ερευνήτρια της Γαλλικής Αρχαιολογικής Σχολής Manuela Wurch-Közelj, μία φορά τον χρόνο, στο δεύτερο φεγγάρι με την αρχή της χρονιάς, να νερά υποχωρούν πολύ και ο επισκέπτης μπορεί να προσεγγίσει καλύτερα στους χώρους των λατομείων, που το υπόλοιπο διάστημα παραμένουν καλυμμένοι με θάλασσα.
Σε πολλά σημεία του χώρου οι αφαιρούμενοι όγκοι μαρμάρου δημιουργούν εικόνες που θυμίζουν υπαίθρια γλυπτά, ή γιγάντια κλιμακοστάσια, ακόμη και τεχνητές πισίνες! Παντού όμως, είναι εμφανή τα σημεία διάτρησης και οι τεχνικές λατόμησης των μαρμάρινων όγκων.
Το μεγάλο προτέρημα του Θάσου, μέχρι και τις μέρες μας, είναι το κατάλευκο, χοντρόκοκκο μάρμαρο, με σημαντικές προσθήκες μαρμαρυγίας, που έδινε λάμψη στα σημεία τομής, ήταν όμως δύσκολο στην εξόρυξη. Από τον 6ο π.Χ. αιώνα, στα αρχαϊκά χρόνια δηλαδή, αρχίζει η εκμετάλλευση των μαρμάρων, ως δομικό υλικό, για να συνεχιστεί σε όλη την υπόλοιπη αρχαιότητα (κλασική και ελληνιστική εποχή) και να κορυφωθεί στους ρωμαϊκούς και παλαιοχριστιανικούς χρόνους. Ειδικότερα, η περιοχή της Αλυκής διέθετε και ένα επιπλέον προτέρημα, καθώς τα πλοία μπορούσαν εύκολα να πλευρίσουν στη βραχώδη ακτή, λόγω του μεγάλου βάθους της θάλασσας. Επίσης, εξασφαλίζονταν η εξόρυξη του μαρμάρου σε μεγάλα κομμάτια, που ξεπερνούσαν συχνά και τους 25 τόνους, και η μεταφόρτωσή τους στα πλοία. Η τεχνολογία της εποχής βοηθούσε να μεταφέρονται τα μάρμαρα πάνω σε κυλινδρικούς κορμούς και να μεταφορτώνονται με γερανούς στα πλοία.
Στο σημείο αυτό ακριβώς, αλλά και σε πολλά άλλα σημεία στον χώρο, βλέπουμε καθαρά τα σημάδια των τεχνικών λατόμησης, των αρχαίων και πρωτοχριστιανικών χρόνων, επάνω στους μαρμάρινους όγκους.
Τεχνικές λατόμησης κατά την παλαιοχριστιανική εποχή

Στη σχεδιαστική αναπαράσταση που παρατίθεται, φαίνεται η τεχνική λατόμησης, που ήταν σε χρήση κατά την παλαιοχριστιανική εποχή.
Αντί να χρησιμοποιούν σφήνες, οι λατόμοι άνοιγαν μικρές οπές, με το βελόνι (δηλαδή μια μεταλλική ράβδο με οξεία απόληξη που τη χτυπούσαν με ένα μικρό σφυρί, τον επικόπανο), περιμετρικά του όγκου που ήθελαν να αποσπάσουν από το μητρικό πέτρωμα. Η τεχνική αυτή ονομάζεται pointillé (διάστικτη, στιγμωτή) επειδή αφήνει ίχνη σαν στιγμές (στα γαλλικά points) στο μάρμαρο. Αν και στην Αλυκή, η τεχνική αυτή εντοπίζεται στα ρωμαϊκά-παλαιοχριστιανικά λατομεία, γενικά είναι γνωστή από τους αρχαϊκούς χρόνους.

AH